Doğum sonrası dönemde ailelerin en tedirgin oldukları konulardan ikisi alt bakımı ve göbek bakımı oluyor.
Yenidoğanın ilk 24 saat içinde idrarını en geç 36-48 saat sonrada mekonyum denilen ilk dışkısını yapması beklenir. Bebeklerin bir çoğu doğdukları gün idrar ve mekonyumunu yapar zaten. Ne kadar çok anneyi emer ve beslenirsede o kadar çok bez değişme sayısı artar. Normal bir bebeğin gün içinde 7-8 kez bez değişimi olur. Bunların en az 2 tanesi mekonyum-gaita geri kalanınında idrar olması beklenir. Bebeğin bez takibinden doyup doymadığını anlarsınız. İlk günler sarılık riskide olduğu için bebeğin sık sık emzirilmesi ve sık sık idrar ve gaitasının olması beklenir. Bebeğinizin idrarı az mekonyumu 48 saattir hiç olmadıysa çocuk doktorunuza başvurmanız gerekir. Yada 2-3 bezde bir sadece idrar çıkışı çok az oluyorsa bu durumda da gene çocuk doktorunuza bildirmeniz gerekir. Çünkü bu durum bebeğin beslenemediği anlamına gelebilir.
Alt değişimi sırasında kız bebeklerde genital bölgeyi temiz bölgeden başlayarak kirli bölgeye doğru bir temizlenme önerilir. Güvendiğiniz bir markanın ıslak mendilini kullanabileceğiniz gibi, pamuk ve kaynamış ılımış su ilede alt bakımını yapabilirsiniz. Kız bebeklerde özellikle yukarıdan aşağıya doğru tek hareket ile silme öneriliyor. Erkek bebekler içinden dikkatli bir şekilde hiçbir yerinden gaita kalmayacak şekilde temizlik öneriliyor. Kız bebeklerde anneden geçen hormonların etkisiyle ilk günlerde kadınlarda olduğu gibi beyaz yada şeffaf akıntı olabiliyor. Bu çok normaldir. Zamanla kendiliğinden geçecektir.
Göbek bakımına gelicek olursak da yapmanız gereken tek şey göbeği kuru ve temiz tutmaktır. Eskiden alkol ve Batikon ile bakım önerilirken yeni sistemde böyle bir bakım önerilmiyor. Şuan yapmanız gereken tek şey eğer göbek düşmeden önce banyo yaptırmak isterseniz banyo sonrası o bölgenin iyice kurutulmasını sağlamak, banyo yaptırmazsanızda ıslanmamasına dikkat etmek olacaktır. Çok sorulan sorular arasındadır ”Bebeğimi göbek düşmeden banyo yaptırabilir miyim?” sorusu. Göbek düşmeden banyo yaptırmak aileleri tedirgin ettiği gibi, bazı doktorlarıda ailenin tedirğinliği tedirgin ettiği için göbek düşene kadar banyo yaptırma derler. Yapılan araştırmalarda banyo yapan bebek ile yapmayan arasındaki göbeğin düşme süresi farklılık göstermemiş. Fakat göbeği banyo sonrası ıslak bırakan ailelerin bebeklerinin enfeksiyona daha açık olduğu görülmüş. Yani bebeğinizi banyo yaptırın ama o bölgeye dokunur ve pamuk yada steril bir bez ile kuruturum diyorsanız. Yok ben dokunamam diyorsanız göbek düşene kadar bebeğinize kaynamış ılımış su ve steril bir bez ile vücut silme banyo yaptırabilirsiniz. Erkek bebekler alt değişimi sırasında size sürpriz yaparak idrar yapabilir ve bu idrar bebeğin göbeğine gelebilir. Bu durumu önlemek için bebeğin genital organının üzerine bir ıslak mendil koymak kurtarıcı olabilir. Göbeğe idrar gelmişsede o bölgeyi alkollü mendil ile silmeniz gerekir ki enfeksiyon olmasın. Birde alt bakımı sırasında bezi kıvırmak yada göbek oyuntulu bez almak önemli. Çünkü göbek kordonunun bezin dışında kalması, hava alarak kuruması sağlanmalıdır.
”Bebeğimin göbeği ne zaman düşecek?” sorusuda başka merak edilen bir konudur. Göbek bazı bebeklerde 3-4 güne düşerken bazı bebeklerde 2-3 haftayı bulabiliyor. Bunun bir süresi, olması gereken bir zamanı yoktur. Göbek kuruyup kendiğinden düşecektir. Sizin yapmanız gereken tek şey göbek düşene kadar bebeğin göbeğini enfeksiyon yönünden takip etmek olacak. Enfeksiyon belirtileri; kanama, kötü koku, akıntı, kızarıklıktır. Böyle birşey gördüğünüz zaman çocuk doktoruna başvurmanız gerekir.
Hastanede bebek hemşirelerinden ve çocuk doktorunuzadan bu konuda iyi bilgi almaya ve yaptıkları işlemleri iyi izleyip, öğrenmeye dikkat edin ki eve gittiğiniz zaman paniğe kapılmayın. Bebeğin vücudu sandığınız kadar çıt kırıldım değildir. O yüzden aman bir yerine birşey olacak diye, aman çok ağladı diye yapılması gerekenlerden kaçmayın ve en iyi şekilde yapmanın yolunu öğrenin.
Sendromsuz bir Pazartesi ile herkese musmutlu bir hafta diliyorum 🙂